การเลี้ยงผึ้ง..อาชีพแก้จน

การเริ่มเลี้ยงผึ้ง ต้องหาความรู้เกี่ยวกับ ผึ้งให้เข้าใจ จากผู้มีความรู้มีประสบการณ์ในการเลี้ยงจนแน่ใจก่อน และเริ่มหากล่อง บรรจุลังผึ้งเลี้ยงที่มีขายจากแหล่งเลี้ยง กล่องหนึ่งอาจมีราคาประมาณ 500 – 600 บาท ต่อ หนึ่งกล่อง หรือมากกว่าตามแต่ราคาตลาด

การเลี้ยงผึ้งเพื่อให้ประสบผลสำเร็จนั้น ผู้ที่คิดจะ เลี้ยงผึ้งควรจะมีความรักในชีวิต รักผึ้ง และรักธรรมชาติ เพราะการเลี้ยงผึ้งต้องการความละเอียดอ่อนและความละเมียดละไม ผึ้งเป็นแมลงตัวเล็กๆ ที่มีการเป็นอยู่ การจัดระบบสังคมภายในรวงรังที่น่าสนใจมาก การเลี้ยงผึ้งนั้นจะทำให้ผู้ที่ได้เลี้ยง ได้สัมผัสกับผึ้ง ได้ประโยชน์ในการที่จะได้รับความสุข ความรื่นรมย์ในชีวิตเป็นการพักผ่อนและได้ทำงานอดิเรก และได้น้ำผึ้งเพื่อบริโภคในครอบครัว และอาจเหลือเป็นบางส่วนสำหรับจำหน่ายเป็นรายได้ของครอบครัว และทำให้สุขภาพจิตของผู้เลี้ยงผึ้งดีขึ้นอีกด้วย

งบประมาณลงทุนช่วงเริ่มต้น

1,300 บาท (ค่าวัสดุอุปกรณ์ สำหรับผึ้ง 6 รัง)

รายได้

รายได้ขึ้นอยู่กับความขยัน และการใส่ใจ โดยราคาน้ำผึ้งแท้ ราคา ประมาณ 300 – 500 บาท ต่อ 1 ขวด
วัสดุ/อุปกรณ์

ลังหรือกล่องที่มีคอนให้ผึ้งเลี้ยงเกาะ โดยทำจากไม้เนื้อแข็งขนาด 27x45x21 ซ.ม.

ที่เกาะรวงผึ้งประกอบด้วย ไม้รูปสี่เหลี่ยม ขนาด 21x24x3 ซ.ม.ภายในขึงด้วยลวด 4 - 5 เส้น

วิธีดำเนินการ

1. สภาพพื้นที่ต้องมีแหล่งที่มีอาหารเพียงพอ เช่น สวนมะพร้าวที่มีจั่นออกดอกตลอดปี รวมทั้งมีน้ำหวานจากไม้ผลที่ออกดอกตามฤดูกาลและจากวัชพืชต่างๆ

2. ตัวผึ้งที่จะนำมาเลี้ยงจะมาจากแหล่งต่างๆ ดังนี้

จากธรรมชาติ โดยการทำรังล่อไปวางไว้ในแหล่งที่มีผึ้งและเป็นที่ร่มรื่นใกล้แหล่งอาหาร ด้วยการปักเสาหลักสูงประมาณ 1 เมตร เพื่อวางรังล่อโดยทาฝารังด้านในด้วยไขผึ้ง หลังจากที่มีผึ้งเข้ามาอาศัย จึงเคลื่อนย้ายไปยังลานเลี้ยงต่อไป

จากแหล่งเลี้ยงผึ้ง ผึ้งที่ซื้อมาเลี้ยงควรเป็นผื้งที่มีความสมบูรณ์สูง และมีครบทุกวัยทำงาน มีปริมาณเกสรน้ำผึ้งมาก ตัวนางพญาสมบูรณ์วางไข่ดี

จับผึ้งป่ามาเลี้ยง

1. จัดมาเลี้ยงในคอน โดยเลี้ยงในพื้นที่เดิม 2-3 วัน แล้วเคลื่อนย้ายไปสถานที่ต้องการใน เวลากลางคืน

2. การเพิ่มจำนวนของผึ้งในแต่ละรัง ต้องคัดเลือกนางพญาผึ้งให้มีการวางไข่ได้อย่างสม่ำเสมอ มีการตัดแต่งรัง การรวมรัง และการขยายวงจรในการวางไข่

3. เพิ่มความแข็งแรงและความสมบูรณ์ให้กับรังด้วยการให้อาหารเสริมในช่วงที่ผึ้งขาดแคลนอาหาร บางครั้งจะต้องเคลื่อนย้ายรังไปยังแหล่งที่มีอาหารสมบูรณ์ เช่น สวนมะพร้าวหรือมะม่วงที่กำลังออกดอก

4. การเก็บน้ำผึ้งจากคอน ให้สังเกตดูที่ส่วนบนของคอน ถ้าพบว่ามีสีขาวขุ่นแสดงว่ามีน้ำผึ้งอยู่ภายในให้ใช้มีดกรีดรวงผึ้งเป็นรูปตัวยูแล้วเลือกส่วนบนที่ติดกับสันคอนออก นำไปใส่ผ้ากรองที่มีถังรองรับ คอนฝึ้งที่ถูกตัดน้ำผื้งออกให้นำกลับไปเลี้ยงตามเดิม หลังจากนั้นผึ้งก็จะสร้างรวงขึ้นมาใหม่ โดยการใช้เวลาสร้างรังใหม่ให้สมบูรณ์ ประมาณ 1 – 2 เดือน

คำแนะนำ

· การป้องกันศัตรูของผึ้งไม่ให้มารบกวน ได้แก่ มดดำ มดแดง แมงมุม แมลงสาบ และตัวต่อ ให้ใช้น้ำมันเครื่องทาที่เสาหลัก และบริเวณใกล้เคียง

· ไม่ควรเปิดดูผึ้งบ่อยๆ เพราะจะกระทบกระเทือนต่อระบบการทำงานของผึ้ง โดยการสังเกตจากผึ้งที่อยู่ภายนอกรัง ว่ามีสิ่งรบกวนหรือไม่ โดยวิธสังเกตอยู่ห่าง ๆ

แหล่งค้นคว้าข้อมูล
1. กรมวิชาการเกษตร : กลุ่มงานเลี้ยงผึ้งและแมลงอุตสาหกรรม กองกีฏและสัตว์วิทยา

2. กลุ่มงานผึ้งและแมลงผสมเกสร กองกีฏและสัตววิทยา กรมวิชาการเกษตร เขตจตุจักร

          กรุงเทพมหานคร 10900โทร. 5797579 โทรสาร 9405396
       3.  สถานีวิจัยพืชสวนสวี อำเภอสวี จังหวัดชุมพร
        4. สถานีวิจัยผึ้ง ตำบลหมูสี อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา

5. กลุ่มงานอนุรักษ์และขยายพันธุ์ผึ้งกองป้องกันและกำจัดศัตรูพืช กรมส่งเสริมการเกษตร

การตลาดและการจัดจำหน่าย
                     1.ตลาดทั่วไป
                     2.ร้านสมุนไพรไทยและจีน